Mỗi năm, vào dịp Rằm tháng 7, các gia đình trên khắp cả nước lại chuẩn bị mâm cúng rằng tháng 7 để dâng lên bày tỏ lòng thành kính đối với các bậc tổ tiên, ông bà đã khuất. Dù phong tục và điều kiện kinh tế có thể khác nhau, các gia đình thường chú trọng đến việc chuẩn bị mâm cúng với đầy đủ các món mặn và ngọt. Đây là một dịp quan trọng trong năm, không chỉ để tưởng nhớ tổ tiên mà còn để thực hiện các nghi lễ tâm linh.
Mục Lục
Ý Nghĩa Cúng Rằm Tháng 7
Rằm tháng 7, hay còn gọi là ngày Tết Trung Nguyên, mang ý nghĩa đặc biệt trong văn hóa Á Đông. Theo phong tục truyền thống, tháng 7 âm lịch được xem là thời điểm Diêm Vương mở cửa Quỷ Môn Quan, cho phép các linh hồn trở về dương thế. Chính vì vậy, tháng 7 âm lịch còn được gọi là tháng cô hồn. Đây cũng là thời điểm diễn ra lễ Vu Lan, một ngày quan trọng trong tín ngưỡng Phật giáo, nơi con cái thể hiện lòng hiếu thảo đối với cha mẹ.
Cách Chuẩn Bị Mâm Cúng Rằm Tháng 7 Theo Phong Tục Truyền Thống
Mâm cúng rằm tháng 7 không chỉ là cách để các gia đình tưởng nhớ tổ tiên mà còn là dịp để con cháu sum vầy, cùng nhau làm lễ báo hiếu. Thông thường, các gia đình chuẩn bị mâm cúng từ mùng 2 đến 14, 15 âm lịch, với sự chú trọng vào việc chọn ngày giờ tốt và chuẩn bị lễ vật đầy đủ.
Mâm Cúng Rằm Tháng 7: Đơn Giản và Đầy Đủ
Cúng Phật
Đối với lễ cúng Phật, các gia đình thường chuẩn bị mâm cơm chay hoặc mâm ngũ quả. Theo tín ngưỡng Phật giáo, rằm tháng 7 là dịp để con cái báo hiếu và nhớ đến công ơn của cha mẹ. Vì vậy, những gia đình theo đạo Phật sẽ thực hiện nghi lễ cúng Phật với mâm cơm chay đơn giản, bao gồm các món như giò chả chay, nem chay, canh nấm, đậu hũ, và rau củ quả. Nếu chọn mâm ngũ quả, các loại hoa tươi như hoa sen, hoa huệ, hoa mẫu đơn, hoặc hoa ngâu thường được sử dụng, tránh các loại hoa tạp hay hoa dại.
Cúng Gia Tiên
Mâm cúng gia tiên thường được sắp xếp theo kiểu “trên chay dưới mặn”, tức là phần trên của mâm cúng thường là hoa quả và phần dưới là các món mặn. Các món ăn trong mâm cúng gia tiên cần đa dạng và tươi sạch, thể hiện lòng thành kính đối với tổ tiên. Mâm cúng gia tiên có thể bao gồm xôi, gà luộc, canh, cơm, cá kho, món xào, và món nộm. Bên cạnh đó, còn có trái cây, hoa cúng, nước, rượu, nhang, nến, vàng mã, và các vật dụng bằng giấy dành cho người cõi âm như quần áo, giày dép.
Khi bày mâm cúng, nếu người cúng là trưởng tộc, thường bày xôi gà và 9 bát xếp chồng lên nhau, kèm theo 9 đôi đũa. Nếu không có gà, có thể thay bằng miếng thịt hoặc khoanh giò.
Cúng Cô Hồn
Mâm cúng cô hồn hay còn gọi là cúng chúng sinh thường bao gồm gạo muối, cháo trắng nấu loãng, hoa quả, đường thẻ, quần áo chúng sinh, bỏng ngô, bánh kẹo, tiền vàng, nước, ba ly cốc nhỏ, ba cây nhang, và hai ngọn nến nhỏ. Lễ cúng cô hồn không nên có các món mặn, vì theo quan niệm, điều này có thể khơi dậy tham sân si.
Cháo loãng là món không thể thiếu trong lễ cúng cô hồn, được tin là phù hợp với các linh hồn đói khát không thể ăn thức ăn thông thường. Mâm cúng nên được bày ra ngoài trời hoặc trước cửa chính ngôi nhà. Sau khi cúng xong, gạo và muối được vãi ra sân, đường, và sau đó là đốt vàng mã. Tuy nhiên, việc sử dụng vàng mã nên được hạn chế, vì gần đây, Giáo hội Phật giáo Việt Nam khuyến cáo không nên sử dụng vàng mã để tránh lãng phí. Các cơ sở thờ tự cũng không khuyến khích việc đốt vàng mã.
Kết Luận
Rằm tháng 7 không chỉ là dịp để các gia đình thực hiện nghi lễ cúng bái, mà còn là cơ hội để thể hiện lòng thành kính và hiếu thảo. Dù mâm cúng có thể được chuẩn bị khác nhau tùy thuộc vào phong tục và điều kiện kinh tế của từng gia đình, việc đảm bảo sự đầy đủ và trang nghiêm trong các lễ cúng là rất quan trọng. Hy vọng rằng bài viết này của món ăn ngon đã giúp bạn hiểu rõ hơn về ý nghĩa và cách chuẩn bị mâm cúng rằm tháng 7 một cách đầy đủ và trang trọng.